در یک مجتمع پتروشیمی، ایجاد فشار اضافی ممکن است به دلایل متفاوتی نظیر انجام برخی از انواع واکنشهای شیمیایی، انبساط گرمایی و تغییر ناگهانی دما در سیستم رخ دهد. راپچر دیسک به عنوان یک تجهیز مهار فشار میتواند قبل از شیر اطمینان اضطراری نصب شود و در صورت بروز هر گونه فشار اضافی، عمل نماید. به طور کلی تجهیزات مهار فشار در راکتورهای شیمیایی کوچک و بزرگ، مبدلهای حرارتی و جدا کنندهها کاربرد فراوانی دارند.
در راکتورهای شیمیایی، انجام واکنش های Runaway معمولا باعث افزایش فشار به بیش از فشار طراحی مخزن میشود. همچنین در فرآیند ناپیوسته نیز پر و خالی شدن مداوم راکتور باعث نوسان فشار و دما میگردد. بنابراین، برای محافظت مخزن راکتور در برابر افزایش فشار، نصب راپچر دیسک ضروری است.
در میان انواع مبدلهای حرارتی که برای انتقال گرما بین سیالات طراحی و ساخته شدهاند، مبدل پوسته و لوله بیشتر در معرض افزایش فشار قرار دارد. محیط لوله نسبت به پوسته فشار بالاتری داشته و لوله به مرور زمان در معرض آسیبهای ناشی از خوردگی، فرسایش و لرزش قرار میگیرد که باعث پارگی لوله میشود. نصب راپچر دیسک یا دیسک انفجاری(Bursting Disc) از مبدل حرارتی در برابر این خطرات احتمالی محافظت میکند. این تجهیز همچنین باید برای استفاده در محیط عملیاتی مایع یا بخار، فشار پایین یا بالا و جریان دوفازی مناسب باشد.
جدا کنندههای صنعتی برای جداسازی ترکیبات مختلف جامد، مایع یا گاز استفاده میشوند. جدا کنندهها به دلیل بلوکه شدن گاز، خطاهای فرآیندی، انبساط ناشی از گرما یا انجام واکنشهای گرمازا در معرض خطر افزایش بیش از حد فشار قرار دارند. انتخاب یک راپچر دیسک مناسب بر اساس محیط، دما و فشار، از جدا کننده در مقابل ایجاد فشار بیش از حد محافظت میکند.
کاربرد پنل انفجاری در صنایع شیمیایی، پتروشیمی و پالایشگاه
مجتمعهای پالایش و پتروشیمی به دلیل مواجهه با انواع غبار فرآوری شده در فضای محدود و همچنین نوسانات دمایی، از صنایع مستعد ایجاد انفجار گرد و غبار قابل احتراق هستند. بنابراین استفاده از پنل انفجاری در تجهیزاتی مانند جمعکنندههای گرد و غبار، سیکلونها، فلش درایرها و انواع تسمه نقاله به منظور جلوگیری از انفجار امری ضروری است.
جمعکنندههای گرد و غبار (Dust collector) تجهیزاتی هستند که در بیشتر صنایع فرایندی یافت میشوند. این تجهیزات میزان گرد و غبار در هوا را کاهش میدهند و از نشستن غبار روی تجهیزات حساس فرآیندی و مکانیکی جلوگیری میکنند. بنابراین بیشترین میزان گرد و غبار در اطراف و درون این تجهیزات یافت میشود و خطر به وجود آمدن یک انفجار شدید در اثر جرقه یا شعله در آنها بسیار بالا است که میتواند سبب آسیب رساندن به سایر قسمتهای واحد نیز شود. استفاده از پنل انفجاری یکی از به صرفه ترین راه حلها برای محافظت از این تجهیزات در برابر انفجار است.
سیکلونها تجهیزاتی هستند که با استفاده از نیروی سانتریفیوژ، حجم قابل توجهی گرد و غبار را جمعآوری میکنند. با وجود اینکه احتمال به وجود آمدن انفجار در جمعکنندههای گرد و غبار بیشتر است، سیکلونها نیز عاری از این خطر نیستند. پنل انفجاری میتواند در قسمت بالای سیکلون یا روی خطوط لوله آن نصب شود و با منحرف کردن جریان شعله احتمالی از ایجاد انفجار جلوگیری کند.
فلش درایرها در قسمت بالاسری جمعکننده گرد و غبار یا سیکلون نصب میشوند و میزان رطوبت غبار را تا میزانی که به حد مناسب برای آزادسازی در جریان هوا برسد، کاهش میدهند. با این حال، انجام این فرایند به دلیل فرو بردن ذرات خشک در ابر غبار، خطر به وجود آمدن گرد و غبار قابل احتراق را در پی دارد. بنابراین خطر ایجاد انفجار در قسمت بالایی فلش درایر بیشتر بوده و نیاز است یک پنل انفجاری در این قسمت نصب شود تا ایمنی تجهیز و محیط را تضمین کند.
در صنایع شیمیایی، تسمه نقالهها برای انتقال اجسام سنگین در واحد به کار میروند. این اجسام ممکن است خشک و دارای گرد و غبار باشند و برای محافظت در برابر آلودگی یا جلوگیری از انتقال گرد و غبار در کل تجهیزات، در یک سیستم بسته منتقل شوند. قسمتهای مختلف تسمه نقاله در یک واحد تولیدی ممکن است در اثر اصطکاک داغ شوند. این نقاط داغ میتواند باعث آتشگیری ابر غبار شده و سبب به وجود آمدن آسیب جدی به سایر تجهیزات و محیط اطراف شود. بنابراین دریچههای ورودی و خروجی و هر چند متر از تسمه نقاله باید توسط پنل انفجاری محافظت شود.